Historia zdobycia

Wnętrze stałego lądu Antarktydy to ostatni wielki obszar dziewiczej przyrody. Antarktyda jest najwyższym, najzimniejszym i, co może zadziwiające, najbardziej suchym kontynentem, na który prawdopodobnie nie spadł deszcz w ostatnich dwóch milionach lat.

W latach 1966-1967 na Antarktydzie działała amerykańska wysokogórska ekspedycja, pierwsza duża wyprawa, której głównym celem było zdobycie najwyższych szczytów kontynentu. Jej dążenia popierał rząd USA, zaniepokojony pogłoskami o planach osiągnięcia Masywu Vinsona przez ekscentrycznego Amerykanina Woodrowa Wilsona Sayre'a, skompromitowanego próbą wyjścia na Mount Everest z Tybetu w 1962 roku. Władze, nieusatysfakcjonowane stanem przygotowań, obawiały się, że będą zmuszone zorganizować ogromną i kosztowną wyprawę ratunkową.

Na początku grudnia 1966 roku na lodowcu Nimitz, ponad 30 kilometrów od Masywu Vinsona, dziesięciu najlepszych amerykańskich wspinaczy opuściło Herkulesa - samolot na płozach należący do marynarki wojennej USA. 17 grudnia Barry Corbet, John Evans, Bill Long i Pete Schoening, po założeniu trzech obozów, weszli na najwyższy szczyt Antarktydy, który w tym samym miesiącu zdobyli dwukrotnie również inni członkowie wyprawy.



Ekspedycja podczas czterdziestu dni na Antarktydzie osiągnęła sześć szczytów, w tym cztery najwyższe w paśmie Sentinel łącznie z drugim pod względem wysokości Tyreem, zaledwie 45 metrów niższym od Masywu Vinsona. Szczyt ten okazał się największą i najtrudniejszą zdobyczą Corbeta i Evansa, którzy jako jedyni osiągnęli trzy najwyższe wierzchołki Antarktydy.

W 1979 roku na Masywie Vinsona ludzie stanęli po raz czwarty. Kilka dni przed Bożym Narodzeniem członkowie amerykańskiej wyprawy naukowej - dwóch Niemców, Buggisch i von Gyzycki, oraz badacz radziecki Samsonow - bez zezwolenia kierownictwa osiągnęli szczyt i pozostawili na nim czerwoną chorągiewkę. Wyprawa mierzyła wysokość Gór Ellswortha, a naukowcy na czapie lodowej dokonali dokładnych pomiarów wysokości wierzchołka, wykorzystując satelitę i techniki oparte na zjawisku Dopplera. Te pomiary są aktualne do dziś.

W trzeciej zakończonej powodzeniem wyprawie w 1983 roku, kiedy po raz piąty i szósty zdobyto szczyt, brał udział Dick Bass, pierwszy który osiągnął Mount Vinson, zdobywając Koronę Ziemi.

W styczniu 1991 roku austriacki wspinacz, Rudi Lang, jako pierwszy w historii samotnie stanął na najwyższym szczycie Antarktydy. Wytyczył nową drogę prowadzącą z lodowca Branscomb prosto w górę przez wiszący lodowiec na ścianie zachodniej. W następnym roku Amerykanin Robert Anderson pokonał samotnie dwie nowe drogi: jedną na południowej ścianie i drugą przez grań Rolex. Od tamtej pory na południowej i zachodniej ścianie biegnie wiele dróg, wśród nich słoweńska, którą wytyczył Viki Groelj i jego zespół.